لینک پایین توضیحات
فرمت word قابل ویرایش پرینت
تعداد صفحات: 44
نویسنده: علی طایفی
چکیده: نگاهی تاریخچه احزاب سیاسی ایران سالهای مشروطه تشکیل حزب اجتماعیون عامیون رهبری حیدر عمو اوغلی اشکال سازمان یافته بخود گرفت، امروز بیانگراین مهم است تشکیل احزاب کشور دارای موانع ساختاری، تاریخی، فرهنگی قانونی جدی است.
فراز فرود ساخت یابی ساخت شکنی احزاب، سازمانها گروه سیاسی درایران دوره مشروطه، دوره پهلوی عصر جمهوری اسلامی، همگی نشانگر ضرورت آسیب شناسی شکل گیری احزاب سیاسی ایران میباشد. دراین راستا مطالعات نسبتا متنوع گاه جسته گریخته صورت گرفته است چندان نیز وافی مقصود دلیل یابی مسئله شناسی عدم شکل گیری نهادینه شدن تحزب یا پلورالیزم سیاسی نبوده است. بدین معنا هنوز پرسش بسیاری پاسخ دقیق باقی است: چرا همه قدمت ۱۰۰ ساله احزاب سیاسی سوسیالیست، آزادیخواه، ملی گرا، دینی، هنوز ساختار حزبی مشکلات عدیده سازمانی، کنشی روبرو هستیم؟ مهمترین مسائل آسیب شناختی تحزب سازمانگرایی سیاسی درایران ایجاد ساماندهی مشارکت سیاسی جامعه ایران امروز چیست؟
طرح مسئله
بیش یکصد سال تاسیس اولین حزب بمعنای امروزین آن درایران میگذرد سلسله احزاب متعددی درطول این سده اخیر تشکیل، رشد افول کرده است. دراین رهگذر برخی احزاب نقش تاریخی خواسته یا ناخواسته نیز پرداخته اند سیر تحولات سیاسی اجتماعی ایران نیز تحت تاثیر خود قرار داده است. بااینحال، ساختار شاکله دستگاه حزبی درایران هنوز مبتلابه مسائل مصائب چندی است: نظر درونی، تمرکزگرا، ناپایدار، آسیب پذیر رابطه مدار است وکمتر ضوابط حزبی انضباط سازمانی اقتدا کرده است. نظر بیرونی نیز متصل طبقه اجتماعی خاصی نبوده گرایش نخبه گرایانه یا توده گرا فقط توانسته است برهه هایی نقش آفرینی بپردازد. همچنین ساختار غیردمکراتیک قدرت نهاد سیاست درایران طول عصر مشروطه، دوران پهلوی جمهوری اسلامی زمینه شکوفایی رشد فراگیر سازی سازمان سازوکار نهاد حزبی بعنوان ابزار دمکراتیزه کردن مدنی شدن حقوق سیاسی وشهروندی تضعیف کرده است.
از اینرو مسئله محوری دراین تمرکز این است گذشت یکصد سال وقوع چندین شبه جنبش انقلاب ایران طلوع افول احزاب خرد کلان بسیار هنوز حزب بمعنای مدرن، سازوکارهای دمکراتیک، پایدار موثر جامعه ایران وجود ندارد.
سوال اصلی
- چرا احزاب سیاسی ایران نمی توانند کارویژه حزبی تجمیع تبیین منافع خوبی انجام دهند؟
- آیا ساختار سیاسی- اجتماعی جامعه ایران مانع تشکیل نهادینه شدن آن شده است؟
- آیا فرهنگ عمومی سیاسی- اجتماعی نخبگان لایه هایی طبقه متوسط جامعه ایران مانع شکل گیری نهاد موثرحزبی جامعه ایران شده است؟
- آیا تاخر فرهنگی تاریخی تشکیل احزاب درایران یا زود هنگام بودن تشکیل آنها فرایند مدرنیزم ایران سبب چنین فرازو فرود فروکاهنده شده است؟
بررسی برخی شواهد تحلیل مشخصه مرتبط پرسش مذکور دراین نوشتار محدوده زمانی عصر حاضر بطور خاص دهه اخیر میتواند زمینه آسیب شناسی مسائل حزبی ایران امروز باشد.
اهمیت ضرورت مسئله
بی تردید اطلاق مسئله روند تحولات حزبی درایران مسئله وار دیدن این پدیده سیاسی اجتماعی نیازمند دلایل توجیهی طرح اهمیت است برخی اهم این دلایل عبارتند از:
-از نظر توسعه ای، فرایند دمکراتیزه شدن افزایش مشارکت مردمی تصمیم سازی سیاسی اقتصادی بطور کلی مدیریت جامعه بهتر زیستن رفاه عمومی نیازمند ساخت یابی احزاب سازمان سیاسی پایدار فراگیری است بتواند آحاد مردم درون خود شکل داده توده گرایی فاصله گیرد. ازاینرو توجه اینکه هنوز چنین فضایی رشد توسعه نهادهای مدنی ازقبیل احزاب فراهم نشده است بررسی پیرامون دلایل تبعات آن یک مسئله میتواند زمینه توسعه سیاسی شود.
- نظر ساختی کارکردی نیز هدف تشکیل احزاب، سازماندهی رابطه میان دولت مردم مدیریت بهتر مشارکتی جامعه مدنی است دراین راستا سازوکارهای دمکراتیکی توسعه دمکراسی جامعه ضروری است. این منظر نیز ساختار وکارکرد احزاب سیاسی همه تجربه نسبتا طولانی فرازو فرود